Begraafplaats Warnsveld
De Algemene begraafplaats in Warnsveld
Rond 1829 is de algemene begraafplaats Warnsveld aan de Vordenseweg in gebruik genomen. Het oudste deel vinden we bij de aula aan de rechterkant.
Het voorname karakter is te danken aan een aantal opvallende grafkelders en monumenten. Links van het hoofdpad staat een obelisk van gepolijst zwart marmer met de wapens van Van Nagell-Schimmelpenninck van der Oije. Daaronder is de zinspreuk van de Schimmelpennincks gebeiteld: Fide et Constantia (Vertrouwen en Volharding). De obelisk bevindt zich aan het hoofdeinde van de kelder, waarin de stoffelijke resten rusten van Seino Anne Karel baron van Nagell en zijn vrouw Margaretha Jacoba barones Schimmelpenninck van der Oije. Baron van Nagell was van 1889 tot 1923 burgemeester van Warnsveld. Hij overleed in 1924. In de grafkelder zijn ook Van Nagells twee jaar eerder gestorven vrouw en twee van hun kinderen bijgezet.
De grafkelder van Frank Dirk Adriaan baron van Boetzelaer, oud-burgemeester van Renesse, ligt er pal naast. Deze vestigde zich in 1913 in Warnsveld en overleed zeven jaar later. In deze grafkelder voor achttien personen zijn alleen de baron en zijn vrouw begraven, het huwelijk bleef kinderloos.
Rechts van Van Boetselaer ligt de anderhalve meter hoge tombe van Gustaaf-Adriaan baron van Neukirchen, genaamd Nijvenheim. Gustaaf-Adriaan diende in het Pruisische leger. Toen zijn militaire carrière om onbekende redenen plotseling werd afgebroken greep hem dit zo aan, dat zijn verstand werd aangetast. Hij overleed op 6 juni 1874 in het Gesticht voor Krankzinnigen te Zutphen, het latere Groot Graffel en het huidige GGNet, dat rechts van de begraafplaats ligt.
Zeer de moeite waard is het gedenkteken voor Adriaan van den Ende (1768 – 1846) als dank voor zijn inzet voor verbetering van het openbaar onderwijs. Adriaan van den Ende begon zijn loopbaan als predikant, maar moest dit werk om gezondheidsredenen neerleggen. Sinds 1805 behartigde hij de zaak van het openbaar middelbaar en lager onderwijs. Mede dankzij hem kwam in 1906 de eerste wet op het Lager Onderwijs. Hij overleed op het landgoed Geessink te Warnsveld, waarna dankbare onderwijzers dit gedenkteken oprichtten. Toch schijnt hij niet op deze begraafplaats te zijn begraven. En vermoedelijk ook niet op een andere dodenakker in Warnsveld.
Tegenover het monument van Van Nagell staat de obelisk ter herinnering aan burgemeester Hendrik Joan-Ardesch van Hamel. De tekst op de obelisk is een huldeblijk van de ingezetenen van Warnsveld aan de man die 44 jaar lang hun ‘getrouwe’ burgemeester was. Ook dit graf voor achttien personen is bij lange na niet vol, behalve de burgemeester zijn diens vrouw en zus hier bijgezet.
Kenmerkend voor het oude gedeelte van deze begraafplaats zijn de karakteristieke met gras begroeide en door hekjes omgeven tombes, als kleine grafheuvels. Ook typerend is, dat de meeste grote grafkelders spaarzaam bezet zijn. Zo ook de kelder van de familie Van Westerholt, bekroond door een witmarmeren gebroken zuil – symbool voor het afgebroken leven. Om de zuil slingert een bloemenrank en op de sokkel prijkt het familiewapen.
Achterin staat het lijkenhuisje, waar onbekende lijken werden opgebaard, onder meer die uit de IJssel werden gevist. Vanwege besmettingsgevaar werden de lijken niet naar een mortuarium overgebracht, maar in het lijkenhuisje in een noodkist gelegd om geïdentificeerd te worden.
Bijzondere gedenksteen:
Op 4 mei 2016 werd op de begraafplaats in Warnsveld een bijzondere gedenksteen onthuld ter herinnering aan alle patiënten van de nabij gelegen psychiatrische inrichting die sedert 1902 hier ongenoemd in Vak D zijn begraven. De gedenksteen is achterop de begraafplaats te vinden. Het beeld en de tekst zijn gemaakt door Hein Smeerdijk.
Joodse begraafplaats ‘Hogewest’, Weg naar Vierakker
Begraafplaats
